” خوب و منسجمی دارید”
این مصاحبه توسط سینا نجفلو و بطور اختصاصی برای سایت نوازندگان درامز ایران تهیه شده است:
قبل از سفر به ایران، چه پیش زمینه ذهنی راجع به ایران داشتید؟ آیا موسیقی ایرانی شنیده بودید؟ و یا موزیسن های ایرانی را می شناختید؟
ویم دِوریس :
ایده یا فکری راجع به ایران به اون صورت نداشتم و فقط با علیرضا طباطبایی در ارتباط بودم که ایشون هم سال ها در آلمان زندگی کرده بودند، و خوب از آنجایی که بیشتر این مکاتبات از طریق ایمیل و به زبان آلمانی بود من حس میکردم که دارم به یک شهر آلمان سفر میکنم و زیاد از خونه دور نخواهم شد! بعد از اون هم یک جستجوی کوچکی توسط گوگل انجام دادم و متوجه شدم که افراد زیادی اینجا سیگار میکشند که نقطه عطفی محسوب میشد برای خودش (شوخی)
اما متاسفانه فرصت نکردم که موسیقی ایرانی گوش کنم، گرچه وقتی که برنامه سفرم قطعی شد میبایستی که این کار رو انجام میدادم و وقتی که حکیم لودین با من تماس گرفت که بابت این دوره به تهران سفر کنیم، راجع به اینکه فرهنگ ها و گونه های مختلف موسیقی مقامی و سنتی در ایران وجود داره کمی اطلاعات به من داد و من هم مشتاق شدم که بیشتر اطلاعات کسب کنم از موسیقی ایران، اما متاسفانه فرصت خیلی محدودی داشتم و تنها موزیسن ای که میشناختم علیرضا طباطبایی بود، مطمعنا وقتی به هلند بگردم این کار رو خواهم کرد.
آیا علاقه ای به همکاری با موزیسن های ایرانی دارید؟
ویم دِوریس :
مطمعنا! من خیلی دوست دارم که با موزیسن های ایرانی کار کنم و تجربه خیلی جالبی خواهد بود ولی من فقط برای ۳ روز اینجا هستم، پس در نتیجه فرصتی برای همچین کاری باقی نمیمونه، اما بدون شک در آینده اگر همچین موردی پیش بیاد بسیار از اون استقبال خواهم کرد، و تو این ۳ روز به هیچ وجه احساس غربت نکردم و اون آرامشی رو داشتم که در هلند داشتم، چون همه مردم خیلی مهربان و خونگرم بودن و واقعا عالی از من پذیرایی کردن!
خوب شما اهل یک کشور اروپایی هستید، من به عنوان یک ایرانی خیلی مشتاق هستم که بدانم مردم اروپا در رابطه با ایران چه طور فکر میکنند؟
ویم دِوریس :
در اروپا اکثریت مردم عراق و ایران را با یکدیگر اشتباه میگرند و اون دسته از مردم که به طور کلی با خاورمیانه آشنایی ندارند فکر میکنند که ایران و عراق در اصل یک کشور هستند، ولی خوب در اروپا بیشتر به خاطر بحران های اخیر عراق، مردم بیشتر راجع به عراق صحبت میکنند در حالی که ایران در امنیت کامل به سر می برد.
امروز شما یک قطعه ای رو در استودیو سرنا ضبط کردید، آیا تا به حال تجربه کار با امکانات و صدابرداران استودیو سرنا برای شما رضایت بخش بوده است؟
ویم دِوریس :
هیربد حسینی صدابردار استودیو سرنا، خیلی کار خودش رو خوب و سریع انجام میداد و من فقط طبق روال همیشگی چندین نکته رو به اون پیشنهاد میکردم و اون دقیقا کاری رو انجام میداد که من دوست داشتم! و خوب باید گفت که واقعا خیلی خوب به صدا ها گوش میکرد و دانش خوبی در رابطه با تجهیزات و به کارگرفتن اونها برای انجام کاری که میخواست، داشت.
آیا دوست دارید که دوباره با ایران سفر کنید؟
ویم دِوریس :
بله حتما! ولی خوب نه فردا که دوباره به هلند برگردم (خنده).
فکر میکنم در سال های آینده اگر فرصتی بشه که از طریق موزیسن های ایرانی برای اجرای زنده دعوت بشم، یا اینکه باز هم بتوانیم با نوازندگان درامز ایران دوره های آموزشی جدیدی برگزاری کنیم، و یا حتی با دوست خوبم رنه به عنوان گروه درامباسدور و … حتما از اون استقبال خواهم کرد.
همینطور که میبینی دلایل زیادی هست برای اینکه دوباره به ایران سفر کنم.
چه توصیه ای برای هنرجویان خودتون در ایران دارید؟
ویم دِوریس :
اکثر نوازندگانی که من در این دوره دیدم بیشتر به موسیقی هوی متال علاقه مند بودند در صورتی که این سبکی نیست که من در اون فعالیت داشته باشم، اما به دلیل غنای فرهنگی ایران، من حتما به هنرجویان خودم توصیه میکنم که سعی بکنند تا از این امکان نهایت سود رو ببرند و از فرهنگ خودشون در نوازندگی الهام بگیرند، و اون موقع هست که میتوانند سبکی جدید و منحصر به فرد رو ارائه کنند چون اگر قرار باشد که موسیقی ای که در حال حاضر هست رو تقلید کنید، اون موقع با مشکل مواجه خواهید شد چون خیلی ها در حاضر این کار رو انجام میدهند و تا به حال هم به خوبی هم از پس اش بر آمده اند.
برخورد مردم با شما چطور بوده است؟
ویم دِوریس :
بسیار مهربان و دوست داشتنی! و خیلی خوش شانس بودم که اکثر مردمی که دیدم انگلیسی صحبت میکردند، که اگر اینطور نبود یک مقداری برقراری این ارتباط مشکل میشد.
از غدا های ایرانی خوشتان آمد؟
ویم دِوریس :
غذا های بسیار خوش مزه ای دارید! اون چیز هایی که من خوردم البته زیاد چاق کننده نبودند، و خوب به دلیل کم بودن چربی از سلامت بیشتری برخوردار بودند. گرچه برنج سهم عمده ای از وعده های غذایی ایرانی رو تشکیل میده، ما در هلند بیشتر از سیب زمینی در رژیم غذایی خودمون استفاد میکنیم، اما نسل جوان هلند هم به استفاده بیشتر از برنج روی آورده که باعث قدری اضافه وزن شده!
آیا برای دی وی دی دیگری از درامباسدور طرحی دارید؟
ویم دِوریس :
به غیر از دی وی دی های مدرن درامر، و سایر دی وی دی هایی که از ما موجود هست و حتی خودمون هم از خیلی از اونها خبر نداریم، تا به حال ۲ دی وی دی منتشر کرده ایم که اولین نسخه در سال ۲۰۰۳ و دومی هم که در قالب اجرا زنده و آموزش در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. در حال حاضر طرحی برای دی وی دی بعدی نداریم چون هر بار که یک دی وی دی منتشر میشه کار برای نسخه بعد بسیار سخت تر میشه و ما باید چیزی درست کنیم که خیلی متفاوت و در عین حال با کیفت تر نسبت به نسخه قبلی باشه با این حقیقت که ما فقط ۲ درامر هستیم بدون هیچ نوازنده و یا خواننده ای، پس کار خیلی سختی رو در پیش داریم مطمعنا.
میشه گفت که ما هر سال به طور میانگین ۱ قطعه درست میکنیم که در طول این ۱۴ سال که این گروه عمر داشته، ۱۴ قطعه آماده کردیم. اما خوب هیچوقت دقیق و برنامه ریزی شده نبوده چون ممکنه یک قطعه در عرض ۲ یا ۳ ماه آماده بشه و دیگری ۱ سال طول بکشه. و شما باید به موسیقی جدید گوش بدید تا از ایده های جدید در اونها الهام بگیرید اما خوب تو فقط میتونی اون ایده ها رو روی درام ست اجرا کنی که یکم کار رو سخت تر میکنه!
در مسترکلاس های این ۲ روز، یکی از مباحث خیلی مهم و کلیدی که بسیار مورد بحث قرار گرفت، ارکسترشین یا پخش کردن بر روی ساز بود، که شما از ایده و پترن خیلی ساده پاساژ ها و فن های مختلفی به وجود میآوردید، به خصوص از پارادیدل ها که به صورت خطی از اونها استفاده میکردید و اون قسمت دابل استروک های برعکس شده که خیلی در نوع خودش جای کار داشت، سوال کلی من این هست که چه روش و دیدگاهی نسبت به خلاقانه عمل کردن برای ارائه این دست پترن ها بر روی درام ست دارید؟
ویم دِوریس :
من فکر میکنم که مهمترین مورد این هست که فارغ از نوع سازی که مینوازید، به خودتون گوش بدید و ببنید که دقیقا مشغول انجام چه کاری هستید و سعی کنید که یک حس و فضای خوب و هماهنگ با اون نوع موسیقی ایجاد کنید. برای اینکه بدون اینکه بلد باشیم به موسیقی گروه خوب گوش بدیم، تمرین تکنیک های سخت در سرعت های مختلف زیاد کارآمد نخواهد بود. و مورد دیگر اینکه در کنار اون بتونیم از دینامیک و کشش نت ها درک درستی داشته باشیم. و به همین دلیل بود که من از اون نت های چنگ و تفاوت اونها با نت های چنگ سوینگ و چیز هایی که مابین اونها بود خیلی صحبت میکردم، که فکر میکنم بحث جدیدی مطرح شد برای هنرجویان، و وقتی صحبت از کشش نت ها به میان میاد، ما به عنوان درامر اکثر نت های کوتاهی رو اسنر درام، داریم ولی موقع خواندن شما هم قابلیت تولید نت کوتاه رو دارید و هم نت بلند، مگر اینکه بخواهید رو اسنر درام رول بنوازید.
من فکر میکنم که مشکل اصلی این هست که شما تمرین این تکنیک ها روی ساز و نواختن با گروه رو از همدیگر مجزا نکرده اید، برای اینکه وقتی که شما در یک گروه ساز میزنید بقیه افراد هیچ ذهنیتی نسبت به پترن های شما ندارند و اصلا علاقه ای هم به دونستن اونها ندارند، در واقع شما به این پترن ها به شدت نیاز دارید برای اینکه بتونید به طور مثال یک پترن پیچیده رو در ۷/۸ بنوازید ولی اونها باید عضوی از ساز زدن شما شوند و در ذهن شما رسوب کرده باشند تا بتونید مثل یادگرفتن یک زبان جدید، جملات زیبایی رو هم با سازتون درست کنید.
چیزی که برای من موقع ساز زدن با گروه اتفاق میفته این هست که وقتی که فقط فکر میکنم زمان ارائه تکنیک یا یه فن ریز هست از اون استفاده میکنم و خوب من ۳۵ سال هست که دارم درامز میزنم پس خیلی به طور غریضی هست اتفاقی که در موسیقی رخ میده برای من و تقریبا مثل راه رفتن میمونه!
شما تجربیات زیادی در همنوازی با نوازندگان درامز و پرکاشن دارید، برای نوازندگی در همچین شرایطی به عنوان یک درامر چه قابلیت هایی باید داشت؟ برای اینکه شما کاملا شرایط و اتفاقات متفاوتی رو نسبت به گروه نوازی تجربه میکنید.
ویم دِوریس :
من همیشه به اتفاقاتی که در موسیقی در جریان هست گوش میدم، و کار هایی که سایر نوازنده ها انجام میدهند، و سعی میکنم که ترکیبی درست کنم که هر دو ما در قالب یک صدای واحد نمایش داده بشیم، برای اینکه خیلی مهم هست که مردم بعد از ۱۵ دقیقه از موسیقی شما خسته نشوند، و سعی میکنم که همیشه کمی ملودی بزنم یا اینکه زمینه ای رو به مردم ارائه کنیم که برای اونها قابل درک باشه. در کل شما باید یک رابطه متقابل با همدیگر برقرار کنید و در وحله دوم با شنونده، سعی کنید که موسیقی رو حمایت کنید و از خودنمایی و حرکات اضافه که باعث بشه موسیقی ضربه ببینه خودداری کنید.
چه توصیه ای برای نوازنگان حرفه ای در ایران دارید که حالا قصد دارند با گروه های اروپایی هم فعالیت داشته باشند و دامنه فعالیت خودشون رو گسترش بدهند در خارج از ایران؟
ویم دِوریس :
اولین و مهم ترین توصیه که میتونم بکنم این هست که به هیچ عنوان موسیقی خودتون رو فراموش نکنید و تا اونجا که براتون امکانش هست موسیقی گوش بدید و با موسیقی بنوازید. گرچه من اشخاصی رو میشناسم که به هیچ وجح تکنیک خوبی ندارند اما خیلی خوب موسیقی جز را اجرا میکنند چون با دقت و حوصله زیاد به اون موسیقی گوش کردند و گوش خوبی دارند. برای مثال یک پارادیدل، در جز و راک یکی هست و تفاوتی نمیکنه. بلکه این حس اون نوازنده هست که به اون معنای متفاوتی رو میبخشه.
خوب شما تاکید ویژه ای بر روی اصول نوازندگی و پایه های درامز های داشتید، چه چیزی باعث میشه که هنرجویان بتوانند از این اصول پایه ای به قطعات پیچیده و سخت دست پیدا کنند؟
ویم دِوریس :
اگر شما این پایه را خوب بنا نکرده باشید، اون با کوچکترین لرزشی فرو خواهید ریخت و شما رو دچار مشکل خواهد کرد چون وقتی من یک پترن یا پاساژ پیچیده رو خیلی سریع میخونم، شما اون رو میشنوید ولی این ذهن و فیزیک شماست که قابلیت اجرای اون رو نداره و این به خودی خود نشان دهنده اهمیت اصول هست. اول از همه خیلی آهسته تمرین کنید و بعد از اینکه کاملا عادت کردید به اون قطعه، سرعت رو به آرامی بالا ببرید و یکدفعه اقدام به اینکار نکنید. و همیشه تمرینات خودتون رو ضبط کنید و بعدا به اونها گوش بدید تا اشتباهات خودتون رو بهتر متوجه بشوید. و باز هم تاکید میکنم که نوازندگی رو با تمرین اشتباه نگیرید، اینها هر کدام ۲ مقوله جدا از هم هستند، هنگام نوازندگی به موسیقی فکر کنید و هنگام تمرین به تمرین!
خوب در مسترکلاس هم سوال خیلی از هنرجو ها در رابطه با نحوه کوک کردن ساز بود، شیوه شما در این مورد چگونه است؟
ویم دِوریس :
من بر روی می ماژور کوک میکنم که شما میتونید برای دست یافتن به اون از پیانو کمک بگیرید، تام اول من بر روی می هست و فلور تام اول بر روی همان می ولی یک اکتاو پایین تر و فلورتام دوم رو فاصله چهارم معکوس فلور تام اول کوک میکنم.
از دید شما تمرین رودیمنت ها بر روی یک پترن و بیت دیگر چه فوایدی میتواند داشته باشد؟ به طور مثال متد تدریس آلن داوسن که بر اون اساس شما یک پترن باسانوا را بر روی پا ها اجرا کرده و همزمان از اون به عنوان مرجع برای تمرین رودیمنت بر روی دست ها، استفاده میکنید.
ویم دِوریس :
بله مطمعنا خیلی مفید خواهد بود، من با متد آلن داوسن آشنایی کافی ندارم به اون صورت ولی خوب کاری که در این رابطه من انجام دادم، وقتی با یک عضوی دارید مترونوم و زمان رو نگاه می دارید، ملودی و پترن موجود رو بخونید، همون تمرینی که در روز اول مسترکلاس انجام دادیم که سعی بر این داشتیم که ضرب ۲ و ۴ را با دست مشخص کرده و یک ملودی بر روی اون بخونیم، که دیدید چقدر میتونه جالب باشه که بخواییم برای اون وقت بگذاریم.
لطفا کمی از تجربیات خودتون در کالج موسیقی برکلی برای ما تعریف کنید.
ویم دِوریس :
تقریبا ۱ سال و نیم در آنجا تحصیل کردم و بعد چندین بار به نیویورک رفتم و در نهایت به هلند برگشتم، تجربه خاصی نیست فقط خیلی امیدبخش هست که آدم هایی رو ملاقات میکنید که همگی یک علاقه مشترک دارند، و این مورد کشور به کشور هم تغییر نمیکنه از دیدگاه من، همان کار هایی که در هلند کردم رو در برکلی هم انجام دادم، با خیلی ها ساز زدم و از فضایی که به وجود آمده بود لذت بردم.
اگر امکانش هست راجع به موسیقی گوش دادن پویا و اکتیو، توضیح بدهید.
ویم دِوریس :
وقتی که من شروع به نواختن درامز کردم بیشتر وقتم رو صرف فراگیری تکنیک میکردم و در دوره از زمان به قابلیت خوبی از تکنیک رسیدم، و بعد خلا چیزی رو حس میکردم و اون دقیقا همون موزیکالیته بود، و خوب متوجه شدم که باید به موسیقی های جدید و متنوع گوش بدم و از اونها الهام بگیرم، و اگر تکنیک و موزیکالیته شما متعادل نباشه اونوقت شما به مشکل برخواهید خورد، و حتی اگر موزیکالیته شما از تکنیک شما بالاتر باشه خیلی بهتر از اینه که تکنیک شما بهتر از گوش های شما عمل کنه!
جالبترین شیوه تمرین که تا به حال به اون رسیدید رو چطور میتونید توصیف کنید؟
ویم دِوریس :
فکر میکنم تمرین سینگل پارادیدل و دابل پارادیدل بین دست چپ و پای چپ و همینطور دست راست و پای راست.
چه دیدگاهی در رابطه با و نهادی همچون نوازندگان درامز ایران دارید. آیا تا به حال همچین مستقلی در جا های دیگه دیده اید؟
ویم دِوریس :
خیلی خوب و منسجمی هست و من همچین هایی رو در ایتالیا و چند جای دیگه هم دیده بودم ولی تعدادشون زیاد نیست، ولی خوب اینکه جایی هست که همه اعضای اون تمامی دستآورد ها و داشته های خودشون رو به اشتراک میگذارند، و یا برنامه های بسیار خوبی نظیر این دوره برگزار میکنند.
آیا وقتی که به اروپا برگشتید، از نوازندگان درامز ایران صحبت خواهید کرد؟
ویم دِوریس :
بله حتما، من تی شرت شما رو دارم! پس مطمعنا اینکار رو خواهم کرد. (خنده)
سینا نجفلو
پاییز ۱۳۹۳